Δυσλεξία για πολλά παιδιά η πρώτη επαφή με το γραπτό λόγο μπορεί να αποτελέσει μια οδυνηρή εμπειρία καθώς πολλές φορές είναι αναγκασμένα να κάθονται πάνω σε ένα μισοάδειο ή μουτζουρωμένο τετράδιο και να αναρωτιούνται γιατί δεν μπορούν να γράψουν όπως οι συμμαθητές τους. Οι παρατηρήσεις των δασκάλων όπως και οι φωνές και οι τσακωμοί στο σπίτι δεν καταφέρνουν να δώσουν λύσεις στο πρόβλημα. Οι γονείς κυρίως αλλά και οι δάσκαλοι συνήθως τα χαρακτηρίζουν ως «τεμπέλικα» παιδιά χωρίς να διακρίνουν και αντιλαμβάνονται ότι υπάρχει μια βαθύτερη δυσκολία στην εκμάθηση της ανάγνωσης και της γραφής, στο λόγο και στα μαθηματικά. Αρχικά θα πρέπει να αποκλείσουμε ότι υπάρχουν:
- Χαμηλή νοημοσύνη
- Αισθητηριακά προβλήματα (όπως ακοή)
- Ψυχολογικά προβλήματα (όπως φοβίες)
- Ιατρικά προβλήματα
- Οικογενειακά προβλήματα (όπως διαζύγιο γονέων)
- Προέλευση από ξένη χώρα
- Κοινωνικό-οικονομικά προβλήματα
Η δυσλεξία εμφανίζεται στα αγόρια σε αναλογία συχνότερη, 4 προς 1, σε σχέση με τα κορίτσια και τα αίτια της είναι κυρίως νευρολογικά και συνήθως κληρονομικά. Μερικά από τα χαρακτηριστικά στη γραφή και την ανάγνωση των δυσλεκτικών μαθητών είναι:
- Δεν χρησιμοποιούν τόνους και σημεία στίξης
- Αντικαθιστούν λέξεις με συνώνυμες
- Αντικαθιστούν, παραλείπουν και αντιστρέφουν γράμματα
- Γράφουν εκτός ορίων τετραδίου
- Χρησιμοποιούν κεφαλαία γράμματα ανάμεσα σε μικρά γράμματα μιας λέξης
- Έχουν Δυσανάγνωστη γραφή
- Διαβάζουν χρησιμοποιώντας το δάχτυλο
- Αργός ρυθμός ανάγνωσης
- Δεν κατανοούν το κείμενο που διαβάζει
- Καθρεπτική γραφή ή ανάγνωση (3 αντι για ε, αχ αντί για χα)
Υπάρχουν όμως και γενικότερες δυσκολίες που παρουσιάζουν:
- Μπερδεύουν δεξί – αριστερό
- Δυσκολεύονται να συγκεντρωθούν
- Δυσκολία οργάνωσης χρόνου
- Δυσκολεύονται να μάθουν τους μήνες και τις ημέρες την εβδομάδας.
- Είναι αδέξιοι, σκοντάφτουν συχνά
- Κατά τη σχολικη χρονια διαμαρτύρονται για πονοκεφάλους, τάση για εμετό και πόνο στη κοιλιά.
- Επιθετικότητα
Οι επαναλαμβανόμενες αποτυχίες που βιώνουν και η λόγω άγνοιας αρνητική και απορριπτική αντιμετώπιση γονέων και δασκάλων με τη χρήση διάφορων επιθέτων όπως τεμπέλης, αδιάφορος κ.α αλλά και οι συγκρίσεις με άλλους μαθητές προκαλούν σοβαρά ψυχολογικά προβλήματα που πλήττουν την αυτοπεποίθηση και την αυτοεκτίμηση των παιδιών. Αποτέλεσμα αυτού είναι να τα παιδιά αυτά να απομονώνονται , να ντρέπονται, να μην θέλουν να διαβάσουν και να μην θέλουν να πηγαίνουν στο σχολείο. Η έγκαιρη διάγνωση βοηθάει στην έγκαιρη αντιμετώπιση και φυσικά την αποφυγή των αρνητικών συναισθημάτων. Οι γονείς θα πρέπει:
- Να πηγαίνετε το παιδί σας για αξιολόγηση όταν δειτε καποια από τα παραπάνω σημάδια
- Μάθετε από τους ειδικούς όσα μπορείτε για την κατάσταση του παιδιου σας και διευκρινίστε όποιες απορίες έχετε.
- Να είστε σε διαρκή επαφή και να εργάζεστε ομαδικά με τους ειδικούς που δουλεύουν με το παιδί σας.
- Βοηθήστε το παιδί σας να οργανωσει τον μαθητικό χρόνο, των δραστηριοτήτων και του χρόνου μελέτης.
- Βοηθήστε να κατανοήσει αυτό που του συμβαίνει
- Κρατήστε ημερολόγιο με τα θετικά πράγματα που κάνει και τους τομείς που τα καταφέρνει καλά.
- Συμπαρασταθείτε στο παιδί σας με την ενεργό συμμετοχή, να είστε αισιόδοξοι και να το εμψυχώνεται.
- Προτρέψτε το να συμμετέχει σε δραστηριότητες με άλλα παιδιά.
ΚΑΛΑΪΤΖΙΔΟΥ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ
ΚΛΙΝΙΚΗ ΨΥΧΟΛΟΓΟΣ