Η ιστορία ενός καθρέφτη : Την κατασκευή του καθρέφτη την μονοπωλούσαν αρχικά οι Βενετσιάνοι φυλάγοντας καλά το μυστικό τους δια νόμου, σύμφωνα με τον οποίο καταδίκαζαν σε θάνατο όποιον τολμούσε ν’ αποκαλύψει το μυστικό τους σε ξένο.
Ας πάρουμε όμως την ιστορία μας από την αρχή.
Πριν εφεύρουν οι άνθρωποι τους καθρέπτες εκτιμούσαν το πρόσωπο τους μέσα σε κυρτές γυαλιστερές μετάλλινες πλάκες. Τις κατασκεύαζαν από ασήμι ή από κάποιο κράμα χαλκού και κασσίτερου. Αυτοί όμως μαύριζαν και λέκιαζαν πολύ εύκολα, όταν τους χτυπούσε ο αέρας. Ύστερα, κάποιος σκέφτηκε πως η μετάλλινη επιφάνεια θα μπορούσε να προφυλαχθεί από το λέκιασμα, αν σκεπαζόταν μ’ ένα στρώμα γυαλί, όπως βάζουμε ένα τζάμι πάνω στις φωτογραφίες για να τις προφυλάξουμε. Κι έτσι έκανε ξαφνικά την εμφάνιση του ένας γυάλινος καθρέφτης.
Ένας μήνας ήταν απαραίτητος για την κατασκευή του καθρέφτη
Για πολύ καιρό τους καθρέφτες τους έφτιαχναν κολλώντας ένα φύλλο από κασσίτερο σε μια πλάκα γυαλί και χύνοντας από πάνω υδράργυρο. Ο υδράργυρος έλιωνε τον κασσίτερο. Αυτή η διάλυση είχε ένα μεγάλο πλεονέκτημα – κολλούσε γερά πάνω στο γυαλί. Χτυπούσαν ύστερα ελαφρά το γυαλί και ο περίσσιος υδράργυρος έπεφτε κάτω. Χρειαζόταν μήνας ολόκληρος για να σκεπαστεί ένας καθρέφτης με ισοπαχή μετάλλινο στρώμα.
Νέα μέθοδος κατασκευής για πιο λαμπερό καθρέφτη
Ο επιστήμονας Λήμπιγκ εισήγαγε μιαν άλλη, καλύτερη μέθοδο. Χύνεις διάλυση ασημιού στο γαλί. Το ασήμι σιγά – σιγά κατακαθίζει και σε μισή ώρα ο καθρέφτης σκεπάζεται από ένα στρώμα κάποιας προφυλαχτικής μπογιάς. Αυτή η μέθοδος είναι η καλύτερη, γιατί δε σε μπερδεύει με τη χρησιμοποίηση του φαρμακερού και επικίνδυνου στην υγεία υδράργυρου και γιατί κάνει το καθρέφτη πιο λαμπερό. Αν βάλεις πλάι – πλάι έναν καθρέφτη με υδράργυρο και έναν ασημένιο θα παρατηρήσεις, με την πρώτη ματιά, πως ο καθρέφτης που έχει υδράργυρο είναι αρκετά πιο σκοτεινός. Μια λάμπα ηλεκτρική 25 κηρίων δείχνει σα να ‘ναι 16 κηρίων μέσα σ’ ένα καθρέφτη από υδράργυρο, χάνει τόσο πολύ από το φως της.
Οι Βενετσιάνοι φύλαγαν το μυστικό του καθρέφτη τιμωρώντας τους παραβάτες με θάνατο.
Η κατασκευή του καθρέφτη δε φαίνεται να είναι τόσο δύσκολη δουλειά κι’ όμως παλαιότερα μονάχα σε ένα μέρος του κόσμου έφτιαχναν καθρέφτες – στη Βενετία. Οι Βενετσιάνοι φύλαγαν καλά το μυστικό τους. Δια νόμου καταδίκαζαν σε θάνατο όποιον τολμούσε ν’ αποκαλύψει το μυστικό τους σε ξένο.
Η κυβέρνηση είχε διατάξει να μη γίνονται εργοστάσια για καθρέφτες πουθενά αλλού, παρά μόνο στο νησί Μουράνο, που το είχαν απομονώσει και δεν επέτρεπαν σε κανένα ξένο να το επισκεφθεί. Μια εποχή υπήρχαν σαράντα μεγάλα εργοστάσια στο νησί Μουράνο, που απασχολούσαν αρκετές χιλιάδες εργάτες. Η Γαλλία έπαιρνε από τη Βενετία διακόσιες κάσσες καθρέφτες το χρόνο.
Οι Γάλλοι κατάφεραν και έκλεψαν το μυστικό εξαγοράζοντας και φυγαδεύοντας κατ’ αρχήν τέσσερες γυαλάδες του Μουράνο.
Οι επιδέξιοι τεχνίτες του νησιού Μουράνο είχαν μεγάλη εκτίμηση στην Ενετική Δημοκρατία. Ήταν τόσο έντιμο και αξιοπρεπές να είσαι γυαλάς, όσο και το να είσαι αυλικός. Το νησί κυβερνούσε ένα συμβούλιο που το εξέλεγαν οι γυαλάδες. Οι σιμπίροι – η βενετσιάνικη αστυνομία – που τους φοβόνταν όλοι οι κάτοικοι της Βενετίας, δεν είχαν καμιά απολύτως ισχύ πάνω στους πολίτες του Μουράνο. Ένας μόνο περιορισμός υπήρχε στην ελευθερία αυτών των γυαλάδων. Τους απαγορευόταν, με την ποινή του θανάτου, να επισκεφθούν οποιαδήποτε ξένη χώρα. Όχι μόνο οι φυγάδες, αλλά και οι οικογένειες τους που έμεναν πίσω τιμωρούνταν με την πιο σκληρή τιμωρά. Μ’ όλα αυτά όμως οι Βενετσιάνοι δεν τα κατάφεραν να κρατήσουν για πάντα το μυστικό τους. Οι Γάλλοι τους έκλεψαν το μυστικό εξαγοράζοντας και φυγαδεύοντας κατ’ αρχήν τέσσερες γυαλάδες του Μουράνο.
