Γεννιόμαστε ή γινόμαστε; Μύθος η ανατροφή των παιδιών από τους γονείς τους;

Το παραδοσιακό μοντέλο διαπαιδαγώγησης των παιδιών θέλει τους γονείς, μετά την επίδραση των γονιδίων στη διαμόρφωση της προσωπικότητας των παιδιών τους, να παίρνουν αυτοί  τη σκυτάλη της ανατροφής τους. Πόσος μύθος και πόση αλήθεια κρύβεται σε αυτήν την αντίληψη;

Κάποιοι θεωρούν τα παιδιά μια άμορφη πλαστελίνη στα χέρια των γονιών τους. Η αντίληψη  αυτή κατέχει τόσο σημαντική θέση στην κουλτούρα μας, ώστε να γίνεται πολύ δύσκολο να την αμφισβητήσει κανείς. Είναι γεγονός άλλωστε ότι τόσο τα γονίδια όσο και η επιρροή των γονιών συμβάλουν εξίσου σημαντικά στη διαμόρφωση της προσωπικότητας του παιδιού.

Πώς εξηγείται όμως παιδιά που μεγαλώνουν μέσα στο ίδιο οικογενειακό περιβάλλον, ανατρέφονται από τους ίδιους γονείς, διδάσκονται τα ίδια ήθη και αρχές να εξελίσσουν προσωπικότητες άκρως αντίθετες μεταξύ τους; Μήπως τελικά υπάρχουν και άλλοι παράγοντες που επηρεάζουν το χαρακτήρα των παιδιών μας;

Παράγοντες όπως το ευρύτερο περιβάλλον και η παρέα των συνομηλίκων των παιδιών φαίνεται πως παίζουν καθοριστικό ρόλο στην εξέλιξη της προσωπικότητας τους. Έτσι μπορεί εύκολα να εξηγηθεί και το γεγονός ότι τα παιδιά των μεταναστών προσαρμόζονται ευκολότερα από τους γονείς τους στο νέο περιβάλλον. Οι παρέες των συνομήλικων τους δημιουργούν πολύ ισχυρό υπόβαθρο ώστε τα παιδιά να μάθουν τη γλώσσα γρηγορότερα και από τους γονείς τους και να υιοθετήσουν νέες αντιλήψεις, ήθη και έθιμα που δε τα διδάχτηκαν από την οικογένεια.

Αλλά και σε ένα άλλο άκρως αντίθετο παράδειγμα, παιδιά πλούσιων οικογενειών που οι επαγγελματικές υποχρεώσεις των γονιών τους τα ανάγκασαν να μεγαλώσουν με νταντάδες ή εσώκλειστα σε ιδιωτικά σχολεία δε φαίνεται να έχουν υιοθετήσει τις μικροαστικές αντιλήψεις και συνήθειες των ατόμων που τα μεγάλωσαν. Αυτό οφείλεται απλούστατα στο γεγονός ότι τα παιδιά προσαρμόστηκαν στους τύπους συμπεριφοράς των συνομηλίκων τους  και υιοθέτησαν μια αντίστοιχη κουλτούρα.

Ασφαλώς αυτή η αντίληψη δε πρέπει σε καμιά περίπτωση να δώσει άλλοθι στην αδιαφορία των γονιών απέναντι στα παιδιά τους ή να νομιμοποιήσει αχαρακτήριστες συμπεριφορές απέναντι τους με το σκεπτικό ότι δε θα τα επηρεάσει.

Θα πρέπει όμως οι γονείς να συνειδητοποιήσουν ότι τα παιδιά τραβούν το δικό τους δρόμο και να μην απογοητεύονται όταν οι επιλογές τους είναι διαφορετικές. Το ζητούμενο είναι τα παιδιά μας να είναι ευτυχισμένα, να προσπαθούν να υλοποιήσουν τα δικά τους όνειρα και να μαθαίνουν τη ζωή μέσα από τα δικά τους λάθη. Φυσικά μπορεί αυτές οι επιλογές να μην είναι πάντα πετυχημένες. Ο γονιός τότε δεν πρέπει σε καμιά περίπτωση να γεμίζει με ενοχές και να φορτώνεται τα λάθη των παιδιών του. Το φταίξιμο δεν είναι πάντα δικό μας!

Άλλωστε πρέπει να παραδεχτούμε ότι η ιδιότητα του να είσαι γονιός σε ακολουθεί σε όλη σου τη ζωή. Πάντα θα είμαστε δίπλα στα παιδιά μας, ακόμα κι αν δε μας χρειάζονται. Πάντα θα τα συμβουλεύουμε, ακόμα κι αν δε το έχουν ανάγκη. Πάντα θα τα βλέπουμε σαν παιδιά ακόμα κι όταν θα έχουν αποκτήσει δικά τους.

Ας απολαύσουμε λοιπόν απλά χωρίς άγχος, τύψεις και φοβίες αυτόν τον τόσο ωραίο » μπελά» που συχνά δίνει ιδιαίτερο νόημα στην ίδια μας την ύπαρξη, κι ας είμαστε πάντα δίπλα στα παιδιά μας κυρίως όταν κάνουν λάθη και μας έχουν ανάγκη! Έτσι τουλάχιστον θα είμαστε σίγουροι ότι δεν εγκαταλείψαμε ποτέ την προσπάθεια να είμαστε γονείς!