Η μέθοδος Pilates . Ο ρόλος της σωματικής άσκησης και πιο συγκεκριμένα της μεθόδου Pilates είναι τόσο προληπτικός, όσο και θεραπευτικός. Στην πρώτη περίπτωση, όπου δεν υπάρχει κάποιο πρόβλημα στάσης ή χρόνια πάθηση, η συστηματική εκγύμναση εξασφαλίζει ένα σώμα υγιές, δυνατό, ευλύγιστο, εύκαμπτο και προλαμβάνει από πιθανές κακώσεις, ανισορροπίες και χρόνιες κακές προσαρμογές. Έτσι το σώμα είναι λειτουργικό και σε θέση να ανταπεξέλθει στις καθημερινές απαιτήσεις του σύγχρονου τρόπου ζωής.
Ο θεραπευτικός ρόλος της μεθόδου Pilates αναφέρεται σε μία σειρά καταστάσεων όπου εξαιτίας μιας μακροχρόνιας κακής στάσης σώματος, παρατηρούνται χρόνιες προσαρμογές και ανάγκη για βελτίωση. Οι περιοχές αυτές που χρίζουν άσκησης και βελτίωσης είναι τμήματα του σώματος που βρίσκονται σε σύσπαση, άλλα που είναι σε μόνιμη χάλαση (αδύναμα και χαλαρά) και πιθανές παραμορφώσεις του σκελετού (όπως είναι μια στροφή της λεκάνης). Ο ρόλος της άσκησης στη συγκεκριμένη περίπτωση είναι θεραπευτικός και εξισορροπητικός. Σε γενικές γραμμές, στόχος είναι η ενδυνάμωση των περιοχών που είναι αδύναμες και η ανάπτυξη της ευλυγισίας και ευκαμψίας αυτών που βρίσκονται σε έντονο μυϊκό σπασμό. Στην πλειοψηφία των λανθασμένων προτύπων στάσης υπάρχει αδυναμία στους σταθεροποιητές του κορμού, δηλαδή στην περιοχή της κοιλίας, της ράχης και των ισχίων και ανάγκη για χαλάρωση στον αυχένα και τον θώρακα.
Ένα λοιπόν πρόγραμμα άσκησης που αφορά στα άτομα αυτά, περιλαμβάνει ασκήσεις για σταδιακή ενδυνάμωση των σταθεροποιητών του κορμού και του υπόλοιπου σώματος, ασκήσεις ευκαμψίας και ισορροπίας και πληθώρα διατατικών ασκήσεων. Οι τελευταίες είναι ιδιαίτερης σημασίας αφού συμβάλλουν στη βελτίωση της μορφολογικής και λειτουργικής κατάστασης των περιοχών που είναι σε σύσπαση, στην σταδιακή ανακούφιση από τον πόνο και στην επαναφορά των μυών στο φυσιολογικό τους μήκος. Η βιβλιογραφία αναφέρει πως μόνο όταν ένας μυς βρίσκεται στο φυσιολογικό του μήκος μπορεί να αποδώσει στο μεγαλύτερο δυνατό βαθμό.
Η μέθοδος Pilates περιλαμβάνει στο πρόγραμμα εκγύμνασής της αναπνευστικές ασκήσεις, οπότε συντελεί στη διάταση του θωρακικού τοιχώματος και στη βελτίωση της κινητικότητας της ευρύτερης περιοχής (όπως θα ήταν ιδιαίτερα χρήσιμο σε ένα κυφωτικό άτομο). Επίσης γίνονται ασκήσεις που περιλαμβάνουν πλάγιες κάμψεις και στροφές (σημαντικές σε μία σκολίωση), κινητοποιήσεις μεγάλων αρθρώσεων (όπως είναι τα ισχία) και ασκήσεις για την βελτίωση της νευρομυϊκής συναρμογής.
Ένα σημαντικό στοιχείο της μεθόδου Pilates είναι ότι η αντίσταση που χρησιμοποιείται δεν έχει τη μορφή κάθετης επιβάρυνσης – βάρος, αλλά ελατηρίων. Αυτό σημαίνει ότι δεν υπάρχουν επιβαρύνσεις και κραδασμοί στις αρθρώσεις και στην σπονδυλική στήλη.
Πάντως, εξίσου σημαντική με τη συμβολή της σωματικής άσκησης στη θεραπευτική προσέγγιση αυτών των προβλημάτων είναι η συνειδητοποίησή τους και η σταδιακή εκπαίδευση του ατόμου στο σωστό τρόπο στάσης. Αυτό δεν μπορεί να συμβεί από την μία μέρα στην άλλη, αντιθέτως χρειάζεται καθημερινή προσπάθεια, υπομονή και επιμονή.
