Πόσο αυτόματο είναι το “αυτόματο διαζύγιο”; Θέλεις ένα γρήγορο διαζύγιο, που να βγαίνει αυτόματα; Σου είπαν ότι υπάρχει “αυτόματο διαζύγιο”; Ακούγεται τόσο ωραία! Γνωρίζοντας μάλιστα ότι συναινετικό δεν πρόκειται να πάρουν γιατί δεν συμφωνούν οι σύζυγοι μεταξύ τους, “το αυτόματο διαζύγιο” δημιουργεί σε αυτούς προσδοκίες για αυτόματο χωρισμό.
Όλα αυτά για το “αυτόματο διαζύγιο” δεν είναι παρά μια ΠΑΡΑΝΟΗΣΗ, που δημιουργήθηκε για το διαζύγιο διετούς διάστασης που το αποκαλούν πολλοί «αυτόματο διαζύγιο». Μερικοί έχουν την εντύπωση ότι αυτόματα με μια υπογραφή οι σύζυγοι μπορούν, εφόσον είναι σε διάσταση, να χωρίσουν και στα χαρτιά επίσημα. Κάτι τέτοιο δεν συμβαίνει προς απογοήτευση πολλών, που πιστεύουν το αντίθετο. Η πραγματικότητα είναι εντελώς διαφορετική.
Το διαζύγιο διετούς διάστασης απαγγέλλεται με αμετάκλητη δικαστική απόφαση, που προϋποθέτει αντιδικία, δηλαδή σύνταξη, κατάθεση αγωγής διαζυγίου διετούς διάστασης εναντίον του άλλου συζύγου, επίδοση της αγωγής και συζήτησή της σε ορισμένη δικάσιμο στο αρμόδιο δικαστήριο και τελικά απόφαση αμετάκλητη διαζυγίου (λύση γάμου), που δεν μπορεί να προσβληθεί με τακτικά και έκτακτα ένδικα μέσα.
Η μόνη διαφορά στο διαζύγιο αυτό είναι -και εκεί ίσως έγκειται η παρανόηση – ότι:
- Η απόδειξη της συνεχούς διάστασης επί διετία από τον ενάγοντα σύζυγο αρκεί, διότι τεκμαίρει και μάλιστα αμάχητα = αυτόματα τον ισχυρό κλονισμό του γάμου (αποκλείει ανταπόδειξη αντιδίκου ως προς τον ισχυρό κλονισμό του γάμου). Ο ενάγων διευκολύνεται εδώ αφού δεν είναι υποχρεωμένος να αποδείξει τον ισχυρό κλονισμό του γάμου που μάλιστα κατά τη σχετική διάταξη (άρθ. 1439 παρ. 3 Αστικού Κώδικα) τεκμαίρεται ΑΜΑΧΗΤΑ από το αποδεικνυόμενο γεγονός της συνεχούς διετούς διάστασης.
- ο ισχυρός κλονισμός του γάμου τεκμαίρεται αμάχητα από μόνο το γεγονός της συμπλήρωσης συνεχούς διετούς διάστασης των συζύγων κατά το χρόνο της συζήτησης της αγωγής διαζυγίου. Ο χρόνος αυτός της διετίας υπολογίζεται από το χρόνο που συζητείται η αγωγή διαζυγίου και προς τα πίσω.
Η συμπλήρωση του χρόνου της διάστασης δεν εμποδίζεται από μικρές διακοπές που έγιναν ως προσπάθεια αποκατάστασης των σχέσεων ανάμεσα στους συζύγους. Μπορεί να ζητηθεί διαζύγιο με διετή διάσταση, έστω και αν ο λόγος του κλονισμού αφορά τον ενάγοντα. Έτσι ακόμα και να “φταίει” ο σύζυγος μπορεί να ζητήσει δικαστικώς διαζύγιο διετούς διάστασης και να πετύχει να εκδοθεί σχετική απόφαση διαζυγίου. Στο εν αντιδικία διαζύγιο ας υπενθυμίσω ότι πλέον δεν υπάρχει έννοια υπαιτιότητας, αλλά εξετάζεται από το δικαστήριο ποιόν σύζυγο αφορά ο λόγος διαζυγίου και αν θα πρέπει να λύσει τον γάμο.
Εν κατακλείδι, το “αυτόματο διαζύγιο” κατά κυριολεξία διαζύγιο διετούς διάστασης είναι διαζύγιο για ισχυρό κλονισμό έγγαμης συμβίωσης και καθόλου αυτόματο διαζύγιο. Μπορεί κατά περίπτωση να πάρει χρόνια να εκδοθεί αμετάκλητη απόφαση διαζυγίου, που θα λύσει τον γάμο – αν υπάρχει αντιδικία – με άσκηση ενδίκων μέσων κατά της πρωτόδικης απόφασης διαζυγίου. Καλύτερη περίπτωση για διαζύγιο παραμένει το συναινετικό διαζύγιο, που στην πράξη ολοκληρώνεται αναλόγως της ταχύτητας διενέργειας της σχετικής διαδικασίας από 11 μέρες έως ένα μήνα. Το συναινετικό χρειάζεται δύο δικηγόρους (ένα για κάθε σύζυγο) και ένα συμβολαιογράφο. Προϋποθέτει έγγραφη συμφωνία των συζύγων για συναινετική λύση του γάμου και για επιμέλεια, επικοινωνία, διατροφή σε περίπτωση ύπαρξης ανηλίκων τέκνων (τουλάχιστον για μία διετία) καθώς και σχετική συμβολαιογραφική πράξη συναινετικής λύσης του γάμου σύμφωνα με τη διαδικασία που προβλέπει το άρθρο 1441 Αστικού Κώδικα (συναινετικό διαζύγιο).
Γιώργος Γιαγκουδάκης,
Ειδικός Δικηγόρος Διαζυγίων /Οικογενειακού δικαίου
